Nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 hiện nay còn chưa đủ và yếu tại hạn chế của chương trình đào tạo trong nhà trường và bản thân người lao động chưa nỗ lực tự học Ông Vũ Duy Thức - tiến sĩ người Việt ở Silicon Valley (Mỹ), nhà sáng lập tổ chức giáo dục, đào tạo trí tuệ nhân tạo VietAI - nêu số liệu Việt Nam hiện có 400.000 kỹ sư nhưng chỉ 10% trong đó có nhu cầu học về trí tuệ nhân tạo (AI) và 1% có điều kiện học. Đây là con số quá ít trong bối cảnh AI đã trở thành xu hướng không thể khác. "Dân công nghệ thế giới truyền nhau câu nói "Software ate the world, now AI is eating Software". Tạm dịch là trước đây, phần mềm "ăn" cả thế giới nhưng Giờ đây, AI "ăn" cả phần mềm" - ông Thức dẫn minh chứng. Gấp rút đào tạo lại Theo ông Vũ Duy Thức, cuộc đua AI trên toàn cầu đang xoay quanh 3 trục chính là Mỹ, Trung Quốc và châu Âu. Trong đó, Trung Quốc đứng thứ 2 và theo sát nút quốc gia số 1 về đổi mới sáng tạo là Mỹ. Vì vậy, nếu Việt Nam không có phương pháp tự chủ nguồn nhân lực 4.0 để áp dụng AI vào nhiều thị trường của nền kinh tế giống như biện pháp Trung Quốc đang làm, chúng ta có khả năng sẽ bị lệ thuộc vào công nghệ của nước bạn. Ông Trần Trung Hiếu, nhà sáng lập TOPCV (công ty công nghệ cung cấp nền tảng kết nối cơ hội việc làm), chỉ rõ mặc dù số lượng sinh viên tốt nghiệp hằng năm rất lớn nhưng số có năng lực thực sự và tuyệt vời nhu cầu của doanh nghiệp (DN) lại rất ít. "Trong quá trình trợ giúp các DN tuyển dụng, đặc biệt là DN công nghệ, chúng tôi nhận thấy hoạt động đào tạo trong trường đại học Giờ đây chưa đáp ứng được nhu cầu. Chiến lược sắp đến trong đào tạo nguồn nhân lực là phải đẩy mạnh đào tạo lại, đào tạo mới nhân sự trẻ, nhất là thế hệ "gen Z". Trong đó, phải xác định thang đánh giá về nhân lực để đào tạo đúng hướng. Những DN lớn như FPT, Viettel, VNPT dự tính cùng nhau xây dựng khung năng lực tương ứng với mức lương để Đào tạo doanh nghiệp đồng bộ" - ông Hiếu chai sẻ. Theo ông Đỗ Ngọc Hoàng, Giám đốc Học viện FPT Software, DN hiện vất vả nhất trong khâu đào tạo để người lao động có thể làm việc được ở DN. Trong 3 năm trở lại đây, mỗi năm, Học viện FPT Software phải nhận đào tạo 3.000-4.000 học viên trong nhiều tháng liên tục mới có thể đáp ứng được nhu cầu làm việc tại các dự án. "Để thích nghi được với thời đại công nghệ 4.0, sinh viên, người lao động phải khả năng tự học thông qua đọc hiểu nhiều ngôn ngữ, đây là điểm khiếm khuyết trầm trọng của lao động người Việt. Đồng thời, phải có kỹ năng khả quan trong việc tìm kiếm - học tập trên mạng, tự kết nối và nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề" - ông Hoàng góp ý. Nhà nước và tư nhân cùng đào tạo Nhận thức được sự quan trọng của đào tạo nguồn nhân lực 4.0, gần đây, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp cùng Trung tâm Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) công bố hoạt động "Nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo - Hệ sinh thái khởi nghiệp" (USAID-WISE). Chương trình đặt mục tiêu giúp đỡ các mô hình đào tạo mang tính định hướng lĩnh vực và phát triển vững chắc, sẵn sàng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Dẫn báo cáo xếp hạng Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2021 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho hay Việt Nam xếp thứ 44/132 quốc gia và nền kinh tế. Tuy nằm trong tốp 50 quốc gia và nền kinh tế dẫn đầu về đổi mới sáng tạo song hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã bước qua giai đoạn phát triển về số lượng và đang bước vào giai đoạn phát triển trọng yếu với đòi hỏi đầu tư theo chiều sâu. "Để làm được điều này, phát triển nguồn nhân lực được xem là nền tảng quan trọng" - Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh. Có thể bạn quan tâm: tư vấn doanh nghiệp
